🖊 آکشاردام دهلی و مصلّی‌ی تهران ( وقتی ایمان معبد می‌سازد)

‍ ✍️سعید معدنی

🖊 آکشاردام دهلی و مصلّی‌ی تهران
( وقتی ایمان معبد می‌سازد)

در یکی از کانال های تلگرامی خواندم که “ساخت مصلی نا تمام تهران ۴۰ ساله شد”. آنچه که در سایت‌ها آمده ظاهرا ایده‌‌ی اولیه این بود که یک مصلی‌ی ساده و بی‌پیرایه که یادآور مساجد صدر اسلام باشد، ساخته شود! اما بعدها هدف پروژه عوض شد و چهل سال است که این مجموعه بودجه عمومی می‌بلعد و هنوز تمام نشده است. در سال ۱۳۹۹ گفتند ۸۰ درصد مجموعه ساخته شده و تا دو سال دیگر پروژه تمام می شود. ولی الان که سال ۱۴۰۲ است هنوز خبری از اتمام کامل پروژه نیست.
@sokhanranihaa
زمانی که ایده ساخت این عبادتگاه یا نمایشگاه مطرح شد، بیش از ۷۰ درصد مردم ایران به دنیا نیامده بودند و بسیاری از طرح دهندگان اولیه آن الان در قید حیات نیستند! احتمالا زمانی که اتمام کامل آن اعلام شود سازه‌های اولیه رو به فرسودگی رفته و نیاز به بازسازی و شاید بازسازی‌های مجدد داشته باشند و دوباره و چند باره بودجه بخواهند.

نمی‌دانم چرا با خواندن مطلب بالا یاد یک معبد عظیم، جذاب و توریستی در هند افتادم که بسیار دیرتر از مصلی‌ی تهران شروع شد و بسیار زودتر از آن خاتمه یافت. این معبد زیبا، که ساخت آن فقط پنج سال طول کشید، الان انبوهی توریست را به خود جذب می‌کند و ظاهرا ۷۰ درصد توریست هایی که به هند می‌روند از این معبد چشم‌نواز دیدار می‌کنند.

معبد بزرگ و با عظمت آکشاردام دهلی به یکی از فرقه‌‌های دین هندو تعلق دارد. ساخت این معبد در سال ۲۰۰۰(‌۱۳۷۹شمسی) شروع شد و در زمینی به مساحت ۳۰۰ هزار متر مربع با کمک و همکاری ۱۱۰۰۰ استاد کار به همراه ۳۰۰۰ معمار و کارگر داوطلب هندی به سر انجام رسید. هم چنین تعداد زیادی کشاورز و هزاران زن محلی به واسطه کار بر روی این پروژه عظیم کسب در آمد کردند. سرانجام معبد آکشاردام در ۶ نوامبر سال ۲۰۰۵ میلادی (۱۳۸۴ شمسی) توسط ماهاراجه پرامونی سووآمی افتتاح شد و آغاز به کار کرد. در مراسم افتتاحیه این معبد هندو، نخست وزیر مانموهان سینگ از اقلیت سیکهای هند و رئیس جمهور مسلمان ابوبکر زین العابدین عبدالکلام حضور داشتند، نمایشی از همزیستی مسالمت آمیز مذاهب و وآیین‌ها را در هند نمایش گذاشتند. آدم از این همه نهادینه شدن تساهل و تسامح و درایت و دمکراسی لذت می‌برد؛ راهی که هند فقر زده اوایل قرن بیستم را به سوی توسعه‌یافتگی امروزی رهنمون کرده است. این معبد بدون اختصاص بودجه دولتی با همت و کمک مومنان به آیین هندو ساخته شده است. چنانکه عبدالکلام در سخرانی افتتاحیه گفت:
“آکشاردام در سحرگاه قرن ۲۱ با وفاداری و ایثار ۱ میلیون داوطلب بپا خاست. اتفاقی که امروز در آکشاردام صورت پذیرفته مرا به وجد آورده و به من اطمینان داده که ما می توانیم با کمک میلیون‌ها مغز متفکری مانند شما به کشوری پیشرفته‌تر تا قبل از سال ۲۰۲۰ دست یابیم.”

بازدید از این معبد دیدنی رایگان است. اما از قِبَل آن هزاران نفر کسب درآمد می کنند. یک معبد سنگی به سبک بناهای باستانی که در عرض پنج سال ساخته شده. مقایسه کنید باساخت ناتمام و چهل ساله‌ی مصلی تهران که با بودجه دولتی ساخته می شود و تمامی ندارد. این یک مورد می‌تواند یکی از علل عقب ماندگی و توسعه نیافتگی ما در عصری باشد که بسیاری از کشورهای سابقاً جهان سوم عقب مانده مثل ویتنام و سنگاپور و مالزی و هند و امارات و… به سوی توسعه یافتگی گام برداشته‌اند. آنجا که پول دولت هست ممکن است حفره های فساد هم وجود داشته باشد. در طی ساخت مصلی تهران بسیاری از ایرانی‌ها زاده شده اند و از دنیا رفته‌اند، اما مراسم اتمام ساخت آنرا ندیده‌اند! شاید اگر همان سالهای نخست انقلاب که شور انقلابی همه را فرا گرفته بود، اراده می‌کردند، این بنا داوطلبانه و برپایه‌ی ایمان مومنان زودتر تمام می‌شد. اما بعدها که بوی پول آنهم پول دولتی به مشام رسید، این پروژه طولانی و فرسایشی شده است. بدین ترتیب ساخت طولانی مدت “مصلی امام خمینی تهران” هم به درازای عمر انقلاب اسلامی شده است درحالی که بنا به دستور بنیانگذار جمهوری اسلامی قرار بود بنایی ساده و مومنانه همچون مساجد صدر اسلام برای نماز باشد که نشد و برای آن کاربری‌های متفاوتی تعریف کردند. این پروژه هنوز پول می‌خواهد. در حالی که‌معبد آکشاردام هند را ایمان پیروانش در عرض پنج سال ساخت.

۲۱ فروردین ۱۴۰۲