☘ ☘ برگی از تقویم تاریخ ☘ ☘
۲۰ خرداد “۱۰ ژوئن” روز جهانی صنایع دستی
صنایع دستی نوعی کار است که در آن لوازم تزیینی و کاربردی تنها با استفاده از دست یا ابزار ساده ساخته می‌شود. معمولاً این کلمه را به‌روشهای سنتی ساختن کالاها می‌گویند. لوازمی که به‌صورت تولید انبوه و یا با ماشین آلات مختلف ساخته می‌شود جزو صنایع دستی نیستند.
یکی از خصوصیات صنایع دستی این است که این صنعت حاصل روح ملت‌ها و آئین فرهنگ ملی کشورهاست که به‌سادگی بارجوع به آمار صنایع دستی کشورها به‌روحیه مردم آن کشورها می‌توان پی برد.
در هریک از فرآورده‌های این صنایع، ذوق هنری و خلاقیت فکری صنعتگرسازنده، به‌نحوی تجلی می‌یابد و همین عامل، وجه تمایز اصلی این‌گونه محصول‌ها از مصنوعات مشابه ماشینی و کارخانه‌ای است.
شورای جهانی صنایع دستی:
صنایع دستی، پس از جنگ جهانی دوم، با محتوای هنری و فرهنگی، مورد توجه کشورهای پیشرفته قرارگرفت. در دهم ژوئن/ بیستم خرداد ۱۹۶۴، نخستین همایش جهانی با شرکت مسئولان اجرایی، استادان دانشگاه، هنرمندان و صنعتگران بیش از ۴۰ کشور جهان، در نیویورک برگزارشد. در قطعنامه پایانی آن همایش، تأسیس« شورای جهانی صنایع دستی» به‌عنوان نهاد وابسته به یونسکو تصویب شد.
با راه‌اندازی شورای جهانی صنایع دستی، صنایع دستی و سنتی، به‌صورت بخشی از حیات فرهنگی- اقتصادی ملت‌ها، مورد توجه قرارگرفت. ایران، از سال ۱۳۴۷/ ۱۹۶۸ از طریق سازمان صنایع دستی کشور، به‌عضویت این شورا درآمد و در مجمع آسیا و اقیانوسیه آن، مشغول فعالیت شد. این شورا، در ابتدا با شمار محدودی از اعضا کار خود را آغازکرد. اما هم‌اکنون، ۹۰ کشور جهان را تحت پوشش دارد و دبیرخانه آن، در شهر آمستردام هلند است.
مهمترین هدفهایی که این شورا، به‌عنوان یک ارگان غیر انتفاعی غیردولتی قائل شده است عبارت اند از:
۱) تشویق، کمک و راهنمایی صنعتگران دستی و همچنین بالا بردن سطح اطلاعات تخصصی و حرفه‌ای آنها با توجه به زمینه‌های متفاوت فرهنگی موجود در هریک از کشورهای عضو.
۲) حفظ و تقویت صنایع دستی و تجلی آن به‌صورت رکن عمده‌ای از حیات فرهنگی ملت‌ها.
۳) ایجاد همبستگی میان صنعتگران دستی سراسر جهان.
صنایع دستی در آینه زمان:
گزافه نیست اگر گفته شود صنایع دستی، عمری به‌قدمت عمر بشر دارد. سابقه صنایع دستی، به‌عصر حجر باز می‌گردد. در این دوره، ساخت ظروف و همچنین بعضی ابزار مصرفی در زندگی روزمره مانند نیزه و خنجر از سنگ برای صید و شکار حیوانات معمول شد. رفته رفته به‌علت پیشرفت فکری، دیگر مواد موجود در طبیعت مانند خاک رس، چوب، سنگ آهن، مس و سرانجام پشم و کرک حیوانات و الیاف گیاهی نیز مورد استفاده قرارگرفت؛ به‌طوری که پیشینه ساخت اشیای سفالی و مسی، به‌بیش از چهار هزارسال پیش می‌رسد.
دوره رنسانس در اروپا، در تکامل هنری صنایع دستی تأثیر انکارناپذیری به‌جا گذاشت و در نتیجه، افزون بر حفظ جنبه‌های مصرفی بسیاری از تولیدات دستی، موجب افزایش ارزش هنری و تزئینی آنها شد. ایران زمین نیز از هفت هزارسال پیش، بیرق هنر نیاکان خویش را به‌عنوان سند هویت ملی به رخ جهانیان کشیده است.
صنایع دستی و اشتغال:
بدون تردید یکی از دلایل مهم در توجیه جنبه‌های مثبت صنایع دستی، به اثرات آن در مبارزه با انواع بیکاری مربوط می‌شود. در بین انواع بیکاری، شایع‌ترین آن در کشورهای در حال توسعه، بیکاری پنهان است. به‌ویژه در آن دسته از کشورها که هنوز ساختار جامعه کشاورزی و روستایی به‌صورت سنتی و کهن باقی مانده است، بیکاری پنهان بیشتر به‌چشم می‌خورد. صنایع دستی با قابلیت‌ها و خصوصیات ویژه خود، می‌تواند نقش مهمی در حل معضل بیکاری و ایجاد اشتغال برای بیکاران ایفا کند.
